Preekfestival leert: protestants preken is veelzijdig
Honderden dominees en theologiestudenten verspreidden zich dinsdag over de Amersfoortse binnenstad. Ze kwamen voor het Preekfestival, dat overliep van de diversiteit.
Een wat oudere man met een oranje tasje staat vertwijfeld midden op straat op ’t Zand in Amersfoort. Een auto toetert, maar hij kijkt nauwelijks op van het plattegrondje dat hij vasthoudt.
Overal zag je ze, dinsdag in de binnenstad: deelnemers aan het Preekfestival, herkenbaar aan het oranje linnentasje dat ze bij aankomst cadeau kregen. Op acht locaties – vooral kerken – waren er workshops. Gevolg: veel ronddwalen en zoeken, langs terrasjes en schoenenwinkels. Reinier Sonneveld kwam te laat bij zijn eigen workshop.
Het festival – georganiseerd door zendingsbeweging IZB, de Protestantse Kerk in Nederland en diverse theologische opleidingen – was een succes. Meer dan 350 dominees en theologiestudenten meldden zich aan.
De diversiteit in het programma sprak tot de verbeelding, maar maakte het ook lastig. Dominee Mirjam Kollenstaart twitterde een afbeelding van het totaalschema rond, met vier sessies van tien parallelle workshops. Een ramp voor wie niet kan kiezen, merkte ze op.
In de eerste workshopronde vertellen theologen Reinier Sonneveld en Alain Verheij hoe het evangelie eigentijds vertolkt kan worden. Dat blijkt vooral te gaan over taal en de vraag in hoeverre je jargon moet vermijden.
Volgens Verheij moet je preken in taal die je ook in de supermarkt zou gebruiken. ‘Ik hoorde in Amersfoort een dominee die tijdens de dienst een heel leuk gesprek met de kinderen had. Ik dacht: dat wordt wat. Toen begon zijn preek en was het ineens heel anders. “Wat betekent dat voor u, voor jou, voor mij?” zei hij. Dat zeg je toch ook niet als je in de bus stapt?’
Sonneveld wil woorden als ‘zonde’ mijden. ‘Ik spreek over gewonde mensen, kapotte mensen.’ Hij gaat daarin verder dan Verheij, die nog weleens een archaïsch woord wil gebruiken. Sonneveld is resoluut: ‘Luther gebruikte ook niet meer het oude Latijn. Hij ging vertalen.’
Na afloop merkt een van de aanwezigen op dat de workshop wel erg ‘suf’ was ingericht, zeker gezien het thema ‘eigentijdse vertolking’. ‘Gewoon, twee praatjes van tien minuten na elkaar. Pas aan het eind interactie. Het had veel interactiever gekund.’
Rijkdom
Het Preekfestival is een protestants feestje. Dat werd onderstreept door de katholieke journalist Peter van Duyvenvoorde in zijn toespraak: ‘Het voelt nu alsof ik Italianen aan het uitleggen ben hoe ze pasta moeten maken.’
Het is vooral de inhoudelijke rijkdom die opvalt. Het festival begon met een morgengebed, eindigde met een vesper en tussendoor waren er vier ‘alternatieve troonredes’. Het was immers Prinsjesdag.
Van bevindelijk preken tot preken in een migrantenkerk – en van kinderkerk tot omgaan met demente ouderen. Alles had een plek gekregen, alles was op een of andere manier wel relevant.
Hoe divers je kunt preken over hetzelfde bijbelgedeelte, bleek tijdens een sessie over ‘contextueel preken’. Drie dominees moesten een preek van zeven minuten houden over Lucas 5 vers 27-32, het verhaal van de tollenaar Levi die Jezus gaat volgen.
Kerkpionier Bettelies Westerbeek betrok dit op de pizza-avonden die ze organiseert in de Haagse Moerwijk. ‘We zien dat Jezus feest viert. Hij nodigt veel mensen uit aan tafel of nodigt zich uit bij anderen. Ook op onze avonden is iedereen welkom en mag zich geliefd weten.’
Pieter Kars van de Kamp is dominee in Grijpskerk, een klein dorp ‘waar iedereen beroemd is’. Dat heeft ook een keerzijde: je falen wordt uitvergroot, wat kan leiden tot uitsluiting. Jezus gaat juist op die mensen af, op de tollenaars, merkt Van de Kamp op.
Rikko Voorberg, voorganger van de Amsterdamse Pop-Up Kerk, keek naar de farizeeërs die Jezus bekritiseren. Zij ‘morren’. ‘Jezus heeft veel mensen om zich heen die hem wel íéts gunnen, maar niet te veel. Dus gaan ze morren.’ Hij keek kritisch naar zichzelf: gunt hij andere mensen echt het beste? ‘Uiteindelijk sterft Jezus aan het onvermogen van mensen om te gunnen.’
Profetisch preken
Op de workshop ‘Preektijgerinnen’ zijn uitsluitend vrouwen afgekomen. Ze luisteren naar theologen Eleonora Hof, Esther van der Panne en Barbara Lamain, die citaten voorlezen van vrouwelijke voorgangers uit heden en verleden.
Hof – dominee in Ieper – vertelt over Sojourner Truth, een iconische vrouwelijke, zwarte prediker in de Verenigde Staten. Ze wilde dat vrouwen als gelijken van mannen werden gezien en greep de maagdelijke geboorte aan voor dat pleidooi: ‘Als zelfs Jezus als redder niet door tussenkomst van een man geboren is, wat hebben jullie mannen dan bijgedragen?’
Ook een fragment van Dorothee Sölle uit 1980 komt aan de orde. De Duitse theoloog en mystica werd door Karl Barth neerbuigend ‘het meisje’ genoemd. Een van de aanwezigen vindt haar sterk progressief engagement wat ‘zwart-wit’.
Maar Sölle doet tegelijk iets wat de aanwezigen in de huidige tijd vaak in preken missen: ‘Je moet als dominee wel zeggen waar het op staat’, zegt de een. En een ander: ‘Je moet profetisch preken.’
Bron: ND.nl
The post Preekfestival leert hoe veelzijdig het preken is appeared first on Neo de Bono.com.
source https://neodebono.com/preekfestival-leert-hoe-veelzijdig-het-preken-is/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten